KÜRESEL TİCARETİN EN ÖNEMLİ ÜÇ ELEMANI: HAM MADDE, ÜRETİM, PAZAR
1.
|
Malzeme
|
1975
Miktar
(bin ton)
|
1985
Miktar
(bin ton)
|
1995
Miktar
(bin ton)
|
2005
Miktar
(bin ton)
|
|
Ham petrol
|
1.376
|
1.187
|
1.265
|
1.654
|
|
Demir cevheri
|
987
|
1.054
|
1.098
|
1.120
|
|
Maden kömürü
|
745
|
675
|
786
|
802
|
|
Tahıllar
|
1.453
|
1.874
|
1.970
|
2.023
|
|
Orman ürünleri
|
371
|
265
|
376
|
345
|
Yukarıdaki tabloda Kuzey Atlantik Deniz Yolu’nda bazı yıllarda taşınan bazı malzemeler ve miktarları verilmiştir.
Bu tablodaki bilgilerden aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?
A) Bütün yıllarda orman ürünlerinin payı en düşük olmuştur.
B) Ham petrol taşımacılığında yıldan yıla dalgalanmalar olmuştur.
C) Taşınan tahıl miktarının yıldan yıla artması hızlı nüfus artışının sonucudur.
D) Demir cevheri taşımacılığında 1975 – 2005 yılları arasına sürekli artış meydana gelmiştir.
E) Taşınan ham petrol miktarı bütün yıllarda, maden kömürü ve orman ürünlerinin toplamından fazla olmuştur.
2. Ham madde kaynakları dünyada dengeli bir şekilde dağılmamıştır. Her ülkenin sahip olduğu hammadde kaynakları farklıdır.
Aşağıda bazı ham madde kaynakları ve buna sahip olan ülkeler verilmiştir. Bunlardan hangisi yanlış eşleştirilmiştir?
Ham madde Ülke
A) Orman ürünleri Brezilya
B) Doğal gaz Rusya
C) Pamuk Özbekistan
D) Demir cevheri Çin
E) Altın G. Afrika Cumhuriyeti
3. Aşağıdaki grafikte 1960 – 2000 yılları arasında Dünya ticaret hacminin parasal değeri değişimi verilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu grafikle ilgili çıkarılabilecek bir bilgi değildir?
A) Dünya ticaret hacmi yıldan yıla sürekli artış göstermiştir.
B) 2000 yılındaki değer, 1960 yılındaki değerin 3 katından fazladır.
C) Ticari ürünlerin büyük çoğunluğunu sanayi ürünleri oluşturur.
D) En yüksek artış oranı son 10 yılda olmuştur.
E) En düşük değer 1960 – 1970 yılları arasında olmuştur.
4. Küresel ticaretin en önemli üç unsuru; ham madde, üretim ve pazardır. Bu unsurlar arasındaki bağlantı aşağıdaki faaliyetlerden hangisi ile yapılır?
A) Tarım B) Madencilik C) İnşaat
D) Turizm E) Ulaşım
5. Dünya üzerinde yapılan ticari faaliyetlerin yoğunlaştığı yerlerle nüfusun yoğunlaştığı yerler paralellik gösterir. Nüfusu fazla olduğu yerler pazar şartları açısından uygun yerlerdir.
Aşağıdaki dünya üzerinde verilen yerlerden hangisi pazar şartları bakımından diğerlerinden daha elverişlidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
6. Dünya üzerinde petrolün bulunduğu ülkeler dünya ticaretinde önemli bir yere sahip olurlar. Çünkü günümüz dünyasında en önemli ticari ham madde petroldür.
Aşağıdaki ülkelerden hangisi dünya ham petrol ticaretinde önemli bir yere sahip değildir?
A) Suudi Arabistan B) Venezüella C) Nijerya
D) Bahreyn E) Şili
7. Dünya ticaretinin niteliği son yıllarda küresel bir boyut kazanmıştır. Eskiden birbirine komşu ülkelerde bile ticari faaliyetler çok kısıtlı yapılırken son 50 yılda bu durum büyük oranda değişerek kıtalar arası ticari faaliyetler yoğunluk kazanmıştır.
Aşağıdaki etkenlerden hangisi Dünya ticaretini geliştiren gelişmelerden biri olamaz?
A) Bölgesel nitelikte savaşların varlığı
B) Dünya nüfusunsun hızla artması
C) Sanayi faaliyetlerinin önem kazanması
D) Ulaşım alanında yaşanan gelişmeler.
E) Kitle-iletişimde teknolojinin gelişmesi
8. Sanayi faaliyetleri dünyada dengeli bir şekilde dağılmamıştır. Aşağıda verilenlerden hangisi dünyanın önemli sanayi bölgeleri arasında sayılamaz?
A) Kuzeybatı Avrupa B) Doğu Amerika
C) Kuzey Afrika D) Güney Doğu Asya E) Rusya
9. Batı Avrupa’nın önemli sanayi üretim alanı olmasında;
I – Hammadde kaynaklarının zengin olması
II – Gelişmiş teknoloji
III – İklim şartlarının uygun olması
IV – Sermaye birikiminin fazla olması;
Gibi faktörlerden hangileri daha etkili olmuştur?
A) I – II B) I – III C) II – III D) III – IV E) II – IV
10. Bir coğrafi bölgede üretim faaliyetlerinin yapılmasına bağlı olarak, üretimin çeşitli etkileri olacaktır. Aşağıda verilenlerden hangisi üretimin yaptığı etkilerden biri olamaz?
A) Nüfus yoğunluğunda artış meydana gelir
B) İstihdam sorunu ortadan kalkar
C) Kentleşme oranı artar
D) Çevre sorunlarında azalma meydana gelir
E) Kişi başına düşen milli gelir artar
11. Aşağıda bir ülkede ithal edilen malların yıllara göre oranları verilmiştir.
|
İthal edilen mal
|
1990(%)
|
1995(%)
|
2000(%)
|
2005(%)
|
|
Ham madde
|
26
|
40
|
60
|
70
|
|
Gıda ürünleri
|
14
|
15
|
18
|
20
|
|
Sanayi ürünleri
|
60
|
45
|
22
|
10
|
Yalnızca tabloda verilenlerden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Ham madde ithalatı her zaman daha fazla olmuştur.
B) 1990’daki gıda maddeleri ithalatı 2005’te iki kattan fazla artmıştır.
C) En az ithalat her zaman sanayi ürünlerinde olmuştur.
D) Sanayi ürünleri ithalatında en önemli pay otomotiv sektörüne aittir.
E) Ülke hızlı bir gelişme süreci geçirmektedir.
12. Dünyadaki doğal kaynakların dengeli bir şekilde dağılmaması, dünyadaki ticari faaliyetleri artırmıştır. Ülkeler temin edemedikleri maddeleri dış ülkelerden satın alarak ihtiyaçlarını giderirler. Bir kaynak dünyada ne kadar az ülkede varsa ticareti o kadar fazla yapılır.
Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda düşünüldüğünde Aşağıdaki hammadde kayaklarından hangisi dünya ticaretinde daha fazla yer alır?
A) Petrol B) Tahıl C) Linyit
D) Kereste E) Turunçgiller
13. Aşağıda ki grafikte bir ülkenin, 2003 – 2007 yılları arasındaki ihracat ürünlerinin değişimi verilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu grafikten çıkarılacak bir sonuç değildir?
A) Tüm mal guruplarının ihracatı artmıştır.
B) En fazla ihracat tüketim mallarında olmuştur.
C) En az artış sermaye mallarında olmuştur.
D) Ara malları ile tüketim malları ihracatı arasındaki fark sürekli azalmıştır.
E) Son yıl ara malları ile sermaye malları ihracatının toplamı tüketim mallarından fazla olmuştur.
14. Aşağıda verilenlerden hangisi bir ürünün üretim miktarını artıran etmenlerden birisi olarak gösterilemez?
A) Ürüne olan talebin artması
B) Ürünün kalitesinin artırılması
C) Tanıtım faaliyetleri
D) Üretim maliyetinin yükselmesi
E) Kullanım alanının genişlemesi
15. dünyadaki küresel ticaretin önemli bir kısmı Atlantik ve Pasifik’ten yapılır. Hint okyanusu’nda ticari faaliyetler diğer okyanuslara göre çok daha düşüktür. Bu durumun oluşmasında;
I - Özel konum özelliği
II – Tropik rüzgarların esiş alanında olması
III – Tuzluluk oranının fazla olması
Gibi etmenlerden hangisi yada hangileri etkili olmuştur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I – II
D) II – III E) I – II – III
16. Dünya petrol üretim alanının önemli bir kısmının Orta Doğu bölgesi olmasına rağmen, tüketim alanının K. Amerika ve Batı Avrupa olması bu bölgenin hangi özelliğiyle daha çok ilgilidir.
A) Buralarda sanayinin gelişmiş olmasıyla
B) Nüfus yoğunluğunun fazla olmasıyla
C) Ticari fonksiyonlu kentlerin fazla olmasıyla
D) Teknolojik gelişmelerin ileri seviyede olmasıyla
E) Alternatif enerji kaynaklarının az oluşuyla
17.
1990 -1996 yıllarında ithalat (dışalım) ve ihracat (dışsatım) durumu grafikte gösterilen ülke için aşağıda-kilerden hangisi doğru değildir?
A) Gelirleri giderlerini karşılamaz.
B) İhracat gelirleri sürekli artmıştır.
C) Dışsatımda tarım ürünleri çoğunluktadır.
D) İthalat giderleri sürekli artmıştır.
E) Dış ticaret açığı vardır.
18. Dünya üzerinde hammadde kaynaklarının fazla olduğu ülkelerle, üretim faaliyetlerinin yoğun yapıldığı ülkelerin genelde paralellik göstermemesi aşağıdaki ekonomik etkinliklerden hangisinin gelişmesine neden olmuştur?
A) Sanayi B) Ticaret C) Tarım
D) Bankacılık E) Turizm
19. Aşağıdaki grafikte iki ülkenin 2002 – 2007 yılları arasındaki ihracat tutarları verilmiştir.
Sadece grafikteki bilgilere bakarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 2. ülkenin ihracatı 1. ülkenin ihracatından daha fazladır.
B) 2. ülkede ihracat sürekli artmıştır.
C) iki ülkenin ihracat tutarları arasındaki fark en az 2007 yılında olmuştur.
D) İki ülkenin ihracat farkı devamlı azalmıştır.
E) 1. ülkenin ihracatında en büyük artış 2006-2007 arasında olmuştur.
20. Aşağıdaki hammadde kaynaklarından hangisinin dünyadaki dağılımını iklim koşulları direkt olarak etkilemez?
A) Kereste B) Madenler C) Toprak D) Deri E) Tütün
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
|
C
|
D
|
C
|
E
|
C
|
E
|
A
|
C
|
A
|
D
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
|
E
|
A
|
E
|
D
|
A
|
A
|
C
|
B
|
D
|
B
|
