Aşağıdaki boş yerleri uygun şekilde doldurunuz.
- Bir ya da birden fazla mineral bir araya gelerek ……………. oluştururlar. (KAYAÇLARI)
- Kayaçların asıl kökeni ………….. dır. (MAGMA)
- ……………….püskürük taşlar yavaş soğuduklarından genelde iri kristallidirler.(İÇ)
- Granit,siyenit,diyorit ve gabro ……………………..kayaçları oluştururlar. (İÇ PÜSKÜRÜK)
- Tortul kayaçlar ………………….. bulundururlar.(FOSİL)
- ……………….’ler aslında sert kayaçlardır.Fakat çeşitli nedenlerle fiziksel ve kimyasal parçalanmaya uğrayarak tor topografyasını oluşturmuşlardır.(GRANİTLER)
- Yerkürenin milyarlarca yıllık jeolojik geçmişini …………….. üzerinde görmek mümkündür. (KAYAÇLAR)
- Tüf ve obsidiyen ……………….. püskürük kayaçlardır.(DIŞ)
- Dış kuvvetler ……………..kayaçların oluşumunda etkilidirler.(TORTUL)
- İlk oluşan kayaç grubu …………………kayaçlarıdır.(MAGMATİK)
- Yeryüzündeki taşlar sıcaklık ve basınçla bazı aşınmalarla değişime uğrarlar.Hatta bazı taşlar,magmaya karışarak erimeye maruz kalırlar.Zaman içindeki bu hadiseler ……………. döngüsü denir.(KAYAÇ)
- …………………….kayaçlara göl,deniz ve diğer çukur yerlerde rastlanır.(FİZİKSEL TORTUL)
- Yaşı en genç olan kömür türü …………….dır.(TURBA)
- Kalker,jips,kayatuzu gibi kayaçlar ……………………topografyasını oluştururlar.(KARST)
- Kiltaşı ………………… tortullar grubuna girerler.(FİZİKSEL)
- Mermer ………………. Kayaçlarına örnektir.(BAŞKALAŞIM)
- …………………. Tortullar suda kolay çözünürler.(KİMYASAL)
- Gabro ……………… püskürük kayaçlara örnek olarak gösterilir.(İÇ)
- Morenler zamanla katılaşarak ………………….. taşlara örnek oluştururlar.(FİZİKSEL TORTUL)
- Obsidiyenlerin içinde fosillere ……………………….(RASTLANMAZ)
- Turba,…………………… kalıntılarından oluştuğu için organik taşlardan sayılır.(BİTKİ)
- ……………………… kayaçları inceleyen bilim dalıdır.(LİTOLOJİ)
- Dünyadaki suların %^’ünü …………. sular oluşturur.(TATLI)
- K.Amerika,G.Amerika ,Avrupa ve Afrika arasındaki su kütlesi ………………okyanusudur. (ATLAS)
- Dünyadaki tatlı suların %31,4’ünü ………………….. suları oluşturur. (YERALTI)
- Karayip denizi ve Baffin Körfezi ……………………okyanusla bağlantılıdır. (ATLAS)
- Japon ve Mercen denizi ……………………. Okyanusla ilişkilidir. (BÜYÜK)
- Büyük Okyanusun batısında ……………. Kıtası yer alır. (ASYA)
- Tatlı yüzey sularını oluşturan üç unsur:Göller,nehirler ve ………………….. dır.(BATAKLIKLAR)
- Gölleri doğal ve …………….. olarak ikiye ayırabiliriz (YAPAY)
- Doğu Afrika göllerinin çoğu ……………….. göllere örnektir. (TEKTONİK)
- Enlemin etkisiyle Kanada,Norveç,İsveç gibi ülkelerde ………………… göllerine çokca rastlanır. (BUZUL)
- Karstik ve alüvyal araziler ………………….. suları bakımından oldukça zengindirler. (YERALTI)
- Yer kaymaları sonucu toprak kütlelerinin akarsu önünü kapatmasıyla ………………. gölleri oluşur. (HEYELAN SET)
- ……………………. Gölleri dalga biriktirmesinin sonucunda oluşmuştur. (KIYI SET)
- Krater ve Kaldera gölleri iç kuvvetlerden ……………… olayı ile ilgilidir. (VOLKANİZMA)
- Akarsular rejimlerine göre düzenli ve ……………… rejimli olmak üzere ikiye ayrılırlar. (DÜZENSİZ)
- Türkiye akarsuları genelde ………………… rejimli akarsulardır. (KARMA)
- ………………… kaynağın suları genelde kireçlidir. (KARSTİK)
- İnsan etkisinin söz konusu olduğu kaynak türü ……………… kaynağıdır. (ARTEZYEN)
- .İzlnda,Japonya,Yeni Zelanda gibi ülkelerde ……………………. kaynakları oldukça yaygındır. (GAYZER)
- .İndus nehri ……………… denizine dökülür. (UMMAN)
- Karalar içersinde bulunan denizlere …….. denizler denir. (İÇ)
- .Ülkemizde doğal gölün bulunmadığı tek bölgemiz ……………...(G.D.ANADOLU)
Aşağıdaki cümlelerin doğru mu yanlış mı olduklarını belirtiniz
|
|
D
|
Y
|
|
1. Sıcak su kaynakları dünyanın iç ısısını kanıtlar.
|
( x)
|
|
|
2. Taşkürenin diğer adı litosferdir.
|
( x)
|
|
|
3. Belli bir kimyasal bileşimi ve düzenli bir atom dizilişi olan katı homojen cisimlere mineral denir.
|
( x)
|
|
|
4. Magmanın yerin derinliklerinde soğumasıyla dış püskürük kayaçlar oluşur.
|
|
( x)
|
|
5. Andezit ve bazalt kristalsiz,camsı bir görünüme sahiptirler.
|
|
( x)
|
|
6. Sarkıt ve dikitler organik tortullardır.
|
|
( x)
|
|
7. Havasız ve basınç altındaki bir ortamda kalan bitki artıkları yıllar sonra karbonlaşarak kömürü oluştururlar.
|
( x)
|
|
|
8. Kireçtaşı (kalker) başkalaşarak elmasa dönüşür.
|
|
( x)
|
|
9. Süngertaşı ve kiltaşının oluşumları aynıdır.
|
|
( x)
|
|
10. Mercan kalkeri ve tebeşir organik taşlara örnektir.
|
( x)
|
|
|
11. Başkalaşım kayaçları tabakalı bir özellik gösterirler.
|
|
( x)
|
|
12. Bazalt gnaysın başkalaşmamış halidir.
|
|
( x)
|
|
13. Polye,obruk,lapya gibi yerşekillerine kimyasal tortul kayaçların olduğu bölgelerde rastlanır.
|
( x)
|
|
|
14. Püskürük kayaçlar asitten etkilenmezler.
|
( x)
|
|
|
15. Başkalaşım taşları yüksek sıcaklık ve basınç altında tortul taşlara dönüşür.
|
|
( x)
|
|
16. Çökelme olayı ile traverten oluşumu arasında bir ilişki kurulamaz.
|
|
( x)
|
|
17. Püskürük kayaçlar başkalaşım kayaçlarına dönüşebilir.
|
( x)
|
|
|
18. Mağaralar Türkiye’nin bütün bölgelerinde yaygın olarak bulunurlar.
|
|
( x)
|
|
19. Fiziksel ve kimyasal çözülmeler tortul taşların öncülüdür.
|
( x)
|
|
|
20. Yerin iç yapısı hakkında bilgi edinmek isteyen bir araştırmacının konglomerayı incelemesi uygun olur.
|
|
( x)
|
|
21. Peribacalarının oluşumunda kayaçların direnç farkı etkilidir.
|
( x)
|
|
|
22. Konglomera organik tortul taşlara örnektir.
|
|
( x)
|
|
23. Kimyasal tortul taşlar en çok Karadeniz Bölgesinde görülür.
|
|
( x)
|
|
24.Kuzey Yarım Küre’nin %61’i, Güney Yarım Küre’nin %81’ini deniz ve okyanuslar oluşturur.
|
(x )
|
( )
|
|
25.Hint Okyanusu Afrika’nın batısındadır.
|
( )
|
(x )
|
|
26.Bering Boğazı,Kamçatka ve Afrika’yı ayırır.
|
( )
|
(x )
|
|
27.Adriyatik denizi Kuzey Yarımkürede,Meksika Körfezi Güney Yarımkürede yer alır.
|
( )
|
(x )
|
|
28.Dünyadaki tatlı suların çoğu katı haldedir.
|
( x)
|
( )
|
|
29.Gideğeni olan göllerin suları tatlıdır.
|
(x )
|
( )
|
|
30.Kimyasal tortul kayaçların olduğu yerlerde krater gölleri yaygındır.
|
( )
|
(x )
|
|
31.Finlandiya göller ülkesi olarak adlandırılır.
|
(x )
|
( )
|
|
32.Akşehir-Eber gölleri açık havza özelliği gösterir.
|
( )
|
(x )
|
|
33.İndus nehrinin rejimi düzenli,Kongo nehrinin rejimi düzensizdir.
|
( )
|
(x )
|
|
34.Yeraltı sularını içinde bulunduran tabakaya akifer denir.
|
(x )
|
( )
|
|
35.Fay kaynaklarına ılıca,kaplıca gibi isimler verilir.
|
(x )
|
( )
|
|
36.Yamaç kaynaklarının suları sıcaktır.
|
( )
|
(x )
|
|
37.Obi,Lena ve Yenisey nehirleri Hazar Gölüne dökülürler.
|
( )
|
(x )
|
|
38.Basra Körfezi Avrupa kıtasını ilgilendirir.
|
( )
|
(x )
|
|
39.Kapalı Havza oluşumunun bir sebebide jeolojik oluşumdur.
|
( x)
|
( )
|
|
40.Göllerden içme suyu sağlayamayız.
|
( )
|
(x )
|
|
41.Türkiye’de haliçlere rastlanmaz.
|
(x )
|
( )
|
|
42.Dünyada bataklıkların su hacmi nehirlerden fazladır.
|
(x )
|
( )
|
|
43.En büyük su kütlesi Pasifik Okyanusu’dur.
|
(x )
|
( )
|
|
44.Atlas Okyanusu Amerika kıtası ile Asya kıtası arasındadır.
|
(x )
|
( )
|
|
45.Akdeniz bir kıyı denizidir.
|
( )
|
(x )
|
|
46.Karadeniz bir iç denizdir.
|
(x )
|
( )
|
**Tabloda isimleri verilen kayaç türlerinin oluşum biçimlerini uygun sütuna “X” yazarak belirtiniz.
|
Kayaç Türü
|
Kayacın Oluşum Biçimi
|
|
Püskürük
|
Tortul
|
Metamorfik
|
|
Andezit
|
|
|
|
|
Kalker
|
|
|
|
|
Volkan Tüfü
|
|
|
|
|
Mermer
|
|
|
|
|
Granit
|
|
|
|
|
Linyit
|
|
|
|
|
Elmas
|
|
|
|
|
Jips
|
|
|
|
|
Konglomera
|
|
|
|
|
Bazalt
|
|
|
|
Levha sınırlarını gösteren bir Dünya haritası ile, tabloda isimleri verilen haritaların hangileri arasında benzerlik vardır? ( Benzer olanları X yazarak belirtiniz, diğerlerini boş bırakınız. )
|
Haritalar
|
|
|
Dünya Deprem Kuşakları Haritası
|
|
|
Dünya Nüfus Haritası
|
|
|
Dünya Volkanik Kuşaklar Haritası
|
|
|
Dünya Yıllık Ortalama Sıcaklık Haritası
|
|
|
Dünya Sıcak Su Kaynakları Haritası
|
|
* Tortul Kayaçları sınıflandırınız.
** Mermer,Elmas,Gnays,Şist,Kuvarsitler hangi
kayaçların başkalaşıma uğramasıyla oluşmuş-lardır? Eşleştirerek yazınız.
*** Tatlısu kaynaklarının en az ve en çok bulunduğu unsurlar nelerdir?
**** Okyanuslar nelerdir?
***** Kıyı ve iç deniz nedir? Açıklayınız.
*Gidegen (Gölayağı) nedir? Bir gölün sularını nasıl etkilerler?
** Dünya üzerinde buzul göllerinin en yaygın görüldüğü yerler nereledir?
*** Yeraltı sularının önemi nedir?
****Akarsu havzası nedir? Açık havza nedir?
**** Akarsu rejimlerine örnekler veriniz.
1.Yerkabuğunu oluşturan asıl malzeme aşağıdakilerden hangisidir.?
A) Toprak B) Taşlar C) Demir
D) Nikel E) Su
2.Aşağıdakilerden hangisi daha eski bir dönemde oluşmuştur?
A) Linyit B) Tuz C) Borasit
D) Taşkömürü E) Turba
3.Aşağıdaki eşleşmelerden hangisi doğrudur?
A) Traverten - Kırıntılı Tortul
B) Kumtaşı - Başkalaşım
C) Linyit - Kimyasal Tortul
D) Tebeşir - Organik Tortul
E) Siyenit - Dış Püskürük
4. I-Erime II-Soğuma
III-Yüksek basınç IV-Sıcaklık
V-Taşınma
Yukarıdakilerden hangileri metamorfik kayaçların oluşumunu açıklamaktadır?
A) I-II B) III-V C) II-IV
D) I-IV E) III-IV
5.Metamorfik kayaçlardan oluşan mermer ………….. başkalaşmaya uğramasıyla oluşmuştur.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelirse cümle doğru olur?
A) Granit B) Linyit C) Jips
D) Kalker E) Bazalt
6. Organik tortul taşları oluşturan ana unsur aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bitki ve hayvan kalıntıları
B) Akarsuların biriktirmesi
C) Atmosferdeki gazlar
D) Kimyasal değişim
E) Yüksek sıcaklık ve basınç
7. “Eriyik hali - Soğumuş hali” ilişkisi aşağıdaki kayaç türlerinden hangisi için geçerli değildir?
A) Granit B) Konglomera C) Bazalt
D) Andezit E) Süngertaşı
8.Aşağıdaki kayaçlardan hangisi ile “Tortullaşma” arasında ilişki kurulamaz?
A) Kiltaşı B) Linyit C) Gnays
D) Kayatuzu E) Tebeşir
9.Aşağıdakilerden hangisinin oluşumu, diğerlerine göre farklıdır?
A) Bazalt B) Obsidiyen C) Andezit
D) Granit E) Mercankaya
10.Aşağıdaki taşlardan hangisi,kimyasal tortul taşlardan biridir?
A) Kumtaşı B) Linyit C) Alçı taşı
D) Konglomera E) Turba
11.Mağaralarda oluşan sarkıtlar aşağıdaki taş gruplarından hangisine örnektir?
A) Başkalaşım B) Kimyasal C) Organik
D) Fiziksel E) Püskürük
12.Magma,yerkabuğunu geçerek yeryüzüne ulaşıp,atmosferle temas ederse hemen soğur ve ince kristalli taşlar oluşur.
Aşağıdakilerden hangisi bu taşlardan biri değildir?
A) Bazalt B) Granit C) Andezit
D) Obsidiyen E) Volkan tüfü
13. - Tabakalıdırlar
- Kristalsizdirler
- Asitte köpürürler
- Fosil bulundururlar
Yukarıda özellikleri verilen taş grubu, aşağıdakilerden hangisidir.?
A)İç Püskürük taşlar
B)Dış Püskürük taşlar
C)Tortul taşlar
D)Başkalaşım taşları
E)Metamorfik taşlar
14.Ufalanmış malzemelerin dış kuvvetler tarafından taşınıp çukur alanlarda biriktirilmesi ve buna eklenen doğal çamur ve çimento ile mekanik tortul taşlar oluşur.
Aşağıdaki kayaç türlerinden hangisi bu türe bir örnek oluşturur?
A) Süngertaşı B) Kalker C) Gabro
D) Kuvarsit E) Konglomera
15.Tortul tabakalar arasındaki canlı kalıntılarına fosil denir.
Aşağıdaki kayaçlardan hangisinde,fosil bulunmaz?
A)Diorit B) Kumtaşı C) Jips
D) Tebeşir E) Kayatuzu
16.Akarsuyun yıl içinde gösterdiği akım düzenine rejim denir.Aşağıdaki iklim tiplerinden hangisinde akarsu rejiminin düzenli olduğu söylenebilir?
A)Karasal İklim B)Ekvatoral iklim
C)Savan iklimi D)Muson iklimi
E)Akdeniz iklimi
1
18.Buzulların aşındırması sonucunda oluşan sirk adı verilen çukurların sularla dolması sonucunda sirk gölleri oluşur.
Buna göre aşağıda verilen ülkelerden hangisinde buzul gölleri daha fazla oluşur?
A) Norveç B) Danimarka C) Mısır
D) Hindistan E) Suriye
19.Doğu Anadolu’nun kuzey kesimlerinde akarsuların en çok alçaldıkları dönem kış ortalarına rastlar.
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?
A)Yağış biçimiyle B)Akarsu yataklarının eğimiyle
C)Yağış düzeniyle D)Akarsuların uzunluğuyla
E)Yağış miktarıyla
20.İki geçirimsiz tabaka arasındaki geçirimli tabakada biriken suların basınç kazanıp yeryüzüne fışkırarak çıkmasıyla oluşan kaynak aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fay kaynağı
B)Yamaç kaynağı
C)Artezyen kaynağı
D)Gayzer
E)Karstik kaynak
21.Bir vadi veya körfezin doğal etmenlerle tıkanarak su birikintisi halini almasına set gölü adı verilir
Aşağıdakilerden hangisi set gölü oluşum türlerinden biri değildir?
A)Alüvyon set
B)Heyelan set
C)Moren set
D)Krater set
E)Kıyı set
22.Bir kaynak suyunun bileşimi, temas ettiği zeminin özelliğine ve suyun eritme gücüne bağlı olarak değişir. Buna göre;
I.Yamaç II. Tabaka III. Karstik IV. Fay
kaynaklarından hangisinin mineralce daha zengin olması beklenir?
A) I ve II B) Yalnız II C) I ve I
D) III ve I E) III ve IV
23.Aşağıdaki göllerden hangisinin oluşumu iç kuvvetlerin etkisiyle açıklanır?
A) Buzul B) Tektonik C) Kıyı set
D) Heyelan set E) Alüvyon set
24.Aşağıdakilerden hangisi boru biçimindeki bir boşlukta biriken sıcak suların aralıklarla püskürmesiyle oluşmaktadır?
A)Artezyen B)Tabaka kaynağı C)Gayzer
D)Fay kaynağı E)Vadi
25.Aşağıdaki kavramlardan hangisi akarsuyun akımında yıl içinde meydana gelen değişimleri ifade eder?
A)Debi B)Rejim C)Talveg
D)Havza E)Drenaj
|
1-B
|
2-D
|
3-D
|
4-E
|
5-D
|
|
6-A
|
7-B
|
8-C
|
9-E
|
10-C
|
|
11-B
|
12-B
|
13-C
|
14-E
|
15-A
|
|
16-B
|
17-
|
18-A
|
19-A
|
20-C
|
|
21-D
|
22-E
|
23-B
|
24-C
|
25-B
|
